Rood voor Groen? Niet doen!

Wat is Rood voor Groen?

Een Rood voor Groen regeling is een verzamelbegrip voor het realiseren van (nieuwe) natuur in ruil voor ruimte om te bouwen. De regelingen komen uit een tijd dat er een verbod gold om te bouwen in het buitengebied. De regelingen maken dat onder voorwaarden wél mogelijk. In de praktijk komt rood letterlijk vóór groen. Met rood kan worden verdiend, groen kost geld, is vaak de redenering. Rood en groen worden nog vaak gezien als tegenpolen en te weinig benaderd in samenhang met de omgeving. Water en bodemkwaliteit, biodiversiteit en een groene gezonde leefomgeving (de ruimtelijke kwaliteit) komen vaak op de tweede plaats.

Gratis bos bestaat niet

In het Sparrenburgbos is er ook sprake van een rood voor groen regeling. Op het perceel op de hoek Oude Baan/Vliertwijksestraat wordt ruimte geboden voor kleinschalige bebouwing. In gesprekken met de gemeente ’s-Hertogenbosch krijgen wij de verzekering dat de gemeente onder dit bestuur het bestemmingsplan heel strikt zal handhaven. En dat is fijn. Maar wat gebeurt er na dit bestuur? En hoe gaat de gemeente om met de rood voor groen regeling?

Er zijn een aantal partijen die blijven inzetten op de Rood voor Groen regeling. Zij zijn tegen financiering voor het bos en zien niets in onze oproep om samen te werken en krachten te bundelen. De gemeente kan het bos immers gratis krijgen in ruil voor het toestaan van extra bebouwing.

Dit is een cirkelredenering. Want de ‘Rood voor Groen regeling’ is juist de reden dat commerciële partijen steeds weer denken dat ze kunnen bouwen in het bos. En het is ook een heel beperkte redenering: de gemeente krijgt er misschien een gratis stukje natuur voor terug maar vindt het tegelijkertijd goed dat er van het bos en de akkertjes geknabbeld wordt. Iets waar vastgoedontwikkelaars heel erg veel geld mee verdienen, ten koste van de kwaliteit van de leefomgeving. De gemeente, inwoners én de natuur betalen de prijs. 

Gewenste natuurontwikkeling komt niet van de grond

“Maar een beetje bouwen aan de randen van het bos, dat kan toch wel?”. Ons antwoord is: “Nee”. In het Sparrenburgbos en de bijbehorende akkertjes komt de gewenste natuurontwikkeling al decennialang niet van de grond. In de Gebiedsvisie Hooge-Heide Midden van 2009 staat al beschreven dat de particuliere (commerciële) eigenaren groenontwikkeling tegenhouden.

Omdat het niet lukte om particuliere eigenaren te stimuleren voor groenontwikkeling en financiële middelen voor aankoop van de grond ontbraken, is destijds ingezet op een “rood voor groen” constructie. Maar sinds 2009 is de groenontwikkeling er niet beter op geworden: de natuur heeft het zwaarder dan ooit.

De rood voor groen regeling toepassen vinden wij ook risicovol: de percelen in het gebied hebben in de basis geen bouwbestemming. Als je hier toch iets toelaat dan is er zo weer een volgend stukje natuur dat wordt weggegeven voor bebouwing. De toezegging van wethouder Roy Geers dat dit onder zijn bestuur niet zal gebeuren is prettig maar biedt onvoldoende garantie op een “nul-scenario” op de lange termijn.

Toename verstening en (verkeers)drukte

In de afgelopen 20 jaar is de verstening en (verkeers)drukte in het gebied alleen maar toegenomen. De rijksweg is in 2005 verbreed en is een snelweg geworden. Er is een nieuwe woning aan de Oude Baan gekomen en aan de Vliertwijksestraat is een hospice gekomen. Het terrein bij Mariaoord wordt intensiever gebruikt (woningen en kinderopvang) en er zijn nieuwe woningen gebouwd aan de Vliertwijkse

Er is geen noodzaak om nog meer te bouwen in dit gebied. De gemeente ’s-Hertogenbosch geeft immers aan zeer tevreden te zijn over het aantal woningen dat gebouwd is de afgelopen jaren en gebouwd gaat worden de komende jaren (Groote Wielen, Coudewater, de projecten in de binnenstad en bij het Sportion, kantoorpanden die omgebouwd zijn etc.).

Verbonden natuurgebieden

Eén van de fijne kenmerken van het Sparrenburgbos is dat je er niet alleen kleine wandelingen kan maken. Via het Sparrenburgbos heb je toegang tot allerlei andere natuurgebieden. Het bos is verbonden met de bossen aan de Maliskampse kant én met de bossen en heidegebieden richting Nuland en Geffen.  

Dat is niet alleen voor wandelaars fijn. Voor sterke natuur en de biodiversiteit is het van groot belang dat natuurgebieden verbonden zijn: hoe groter het natuurgebied hoe beter. Nog meer bebouwing is niet in het belang van de natuurontwikkeling in dit gebied. Meer bebouwing gaat daarnaast ook gepaard met grondbewerking voor water, riolering en elektriciteit, extra toegangswegen en een toename van autoverkeer van inwoners, bezoekers en bezorgdiensten. Dat betekent meer lawaai en luchtvervuiling, belastend voor mens en de natuur.  

Het bos voor altijd veiligstellen

In de laatste 30 jaar is het bos al vijf keer van eigenaar gewisseld. Steeds weer willen de eigenaren bouwen in en verdienen aan het bos. Dat geeft iedere keer veel onrust bij inwoners. Dat moet afgelopen zijn. Voor ons allemaal, voor de generaties na ons en bovenal voor het bos en haar natuurlijke bewoners zelf.

Wij willen nog steeds het bos en de akkertjes samen met Brabants Landschap onder onze hoede nemen. De percelen met bestemming agrarisch (ongeveer 16 hectare) willen wij omzetten in natuur. Op de akkertjes groeit nu raaigras of mais en dat staat verbetering van de biodiversiteit in de weg. Door een natuurrijke beplanting op deze akkertjes krijgt de natuur eindelijk de kans om zich te herstellen en te ontwikkelen in dit gebied.