In het Sparrenburgbos zijn op 21 maart 2025, in opdracht van de eigenaar MerwestreekBV, een behoorlijk aantal bomen omgezaagd. Oude, volwassen en gezonde bomen. Wij ontdekten dit pas een week later, op 29 maart en zijn toen direct in actie gekomen. We hebben diezelfde dag een melding gedaan bij de gemeente ’s-Hertogenbosch, bij de Omgevingsdienst Brabant Noord, het landelijke Bomenkap Meldpunt en bij het Natuur en Milieu Vereniging Groene Hart Brabant. Ook hebben we berichten op LinkedIn en Instagram gedeeld. Het is schrikbarend hoeveel bomen er gekapt zijn en hoe woest er te werk is gegaan.
Waar is gekapt?
Op verschillende plekken vlakbij Maria Oord (de zuid-oostkant van het gebied):
- Op twee percelen waar volgens het bestemmingsplan zorginstellingen gebouwd mogen worden.
- In een stuk bos naast een van deze percelen (om een doorgang te maken naar dit perceel).
- Op een perceel waar een woonhuis gebouwd mag worden.
- Langs de toegangsweg die achterlangs Mariaoord loopt.
- In totaal gaat het om een gebied van ongeveer 5.000 m2.
Waarom is er gekapt?
Volgens Hugo Meijwaard, de projectontwikkelaar die in opdracht werkt van de eigenaar, Baltus de Ruiter van Merwestreek BV, is het gewoon onderhoud van het terrein. Er zijn nog geen kopers, concrete bouwplannen of bouwvergunningen voor deze percelen. Hij zegt dat de boomkap op 21 maart heeft plaatsgevonden, voor het broedseizoen. Officieel begint het broedseizoen echter op 15 maart, en voor sommige dieren zelfs eerder.
Geen gewoon onderhoud
Volgens de Stem van het Bos is bij een dergelijke kaalslag geen sprake van gewoon onderhoud. Zoals het er nu uitziet lijkt het het meer op het bouwklaar maken van de percelen. Plus dat er ruimte is gemaakt voor een extra toegangsweg dwars door een stuk bos.
Een van de grootste en oudste bomen die omgezaagd zijn heeft een diameter van ongeveer 1 meter.
Op de voorgrond liggen enkele van de omgezaagde Douglas sparren.
Dwars door een stuk bos, naast een van de percelen voor een zorginstelling, is een doorgang gemaakt naar dit perceel.
Bomenplan
Er is in 2022 een dringend advies geweest vanuit het NMV het Groene Hart Brabant om zoveel mogelijk bomen te behouden, als er zorginstellingen gebouwd gaan worden. Zij hebben uitgebreid gesproken met Baltus de Ruiter en Hugo Meijwaard over een bomenplan: als je gaat bouwen, zet dan goed op een rij welke bomen er staan, welke wel en welke niet weg kunnen en pas daar de bouwplan op aan. Juist om te voorkomen dat er zo rücksichtsloos bomen worden gekapt en er onherstelbare schade wordt aangericht aan het Sparrenburgbos.
Ook wethouder Roy Geers licht tijdens de gemeenteraad toe dat hij geschrokken is en hier geen sprake is van gewoon onderhoud: “We zijn met een ecoloog ter plaatse gegaan, die schrok er ook van. Volgens hem is er geen sprake van beheer." Daar voegt de wethouder aan toe: "Het bos is planologisch beschermd, er mag niet gekapt worden in het bos en daar zullen we als gemeente ook op acteren."
Waarom is deze bomenkap zorgelijk?
Ten eerste vanwege de hoeveelheid: er zijn echt heel veel bomen omgezaagd. Niet alleen op plekken waar gebouwd mag worden. De bouwvlakken zijn ontdaan van bomen rondom. Verder zijn er bomen langs de toegangsweg gekapt. Daarnaast is er een heel stuk kaal gemaakt, voor een nieuwe inrit naar een perceel. Dit gaat dwars door het bos, dat onderdeel is van het Natuur Netwerk Brabant. Er zijn naast gezonde Eiken en Beuken een aantal kapitale Douglassparren gekapt. Daar staan er nog geen 20 van in het hele Sparrenburgbos. En nu staan er nog maar een tiental overeind. Juist deze volwassen Douglassparren hebben meerdere functies. Ze zijn van grote betekenis voor roofvogels, uilen en andere dieren. En met name de naaldbomen vangen het jaar rond fijnstof af van de A59. Vorige boseigenaren hebben ook al flink wat volwassen grote bomen gerooid. Het bos wordt zo steeds schraler en ongezonder.
Sancties?
Om te voorkomen dat er nog meer onnodige schade wordt aangericht aan het bos en haar natuurlijke bewoners, hebben we zoals gezegd de bomenkap gemeld bij de gemeente ‘s-Hertogenbosch, het landelijke meldpunt bomenkap, het Groene Hart Brabant en bij de Omgevingsdienst Brabant Noord. Een wijkbewoner heeft ons laten weten dat hij aangifte heeft gedaan bij de politie. Er is hier mogelijkerwijs sprake van een economisch delict en deze wijkbewoner wil uitzoeken of dit bestuursrechtelijk, privaatrechtelijk of zelfs strafrechtelijk kan worden aangepakt.
Ook aangifte doen?
Wil jij ook een aangifte doen? Klik dan op onderstaande button, kies dan voor aangifte en vervolgens de categorie 'Schade' (opzettelijk).
Bomenkap blijkt inderdaad illegaal
De gemeente heeft op maandagochtend 31 maart samen met de BOA’s van de Omgevingsdienst Brabant Noord het gebied geïnspecteerd. Zij hebben vervolgens het werk stil laten leggen. De bomen die gekapt zijn mogen niet verplaatst worden. Dit in het kader van het onderzoek, de inventarisatie van de bomen en de ecologische waarde (er leven nog steeds vogels, eekhoorns en andere bosbewoners in de omgezaagde bomen).
Conclusie van de provincie na inspectie van de Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN): de bomen die de afgelopen tijd zijn gekapt in het Sparrenburgbos, hadden niet omgezaagd mogen worden. In totaal is er een oppervlakte van ongeveer vijfduizend vierkante meter gekapt. De precieze oppervlakte moet nog worden vastgesteld.
Ook de gemeente heeft geconcludeerd dat het hier om een overtreding gaat en dat er sancties zullen volgen.
De mogelijk aantasting van beschermende planten- en dierensoorten wordt ook nog nader onderzocht.
Wij zijn in afwachting van de uitkomsten van het vervolg. Om het bos te behouden is het dringend nodig om een halt toe te roepen aan verdere boomkap. Wij weten wel een goede sanctie voor deze boomkap: geef het bos aan zichzelf terug.
Eén van de twee kavels die inmiddels verkocht zijn (rood omrand)